Mede - "een gouden wijn"

Begin september 2021 is Thea begonnen met de cursus ‘zelf mede maken’. 

Op deze pagina leer je meer over wat mede is, hoe het wordt gemaakt en hoe het met onze eigen mede gaat

Wat is Mede?

Mede is een alcoholische drank gemaakt van 2 basis ingrediënten: honing en water. Aan de mix van honig en water wordt daarna gist toegevoegd om het fermentatieproces in gang te zetten. 

Het maken van mede gaat vrijwel hetzelfde als het maken van wijn. Dit is ook een reden waarom mede vaak in de volksmond honingwijn word genoemd. De benaming honingwijn is echter onjuist. Officieel is honingwijn, wijn waar honing aan toe is gevoegd en dus geen mede.

Bij wijn heb je als basis ingrediënten druiven en water, bij mede zijn de basisingrediënten honing en water.

Het fermentatieproces voor mede is langzamer dan het fermentatieproces voor wijn. Honing is voor gist namelijk een stuk moeilijker om te zetten in alcohol. 

Geschiedenis.

Deze drank van gefermenteerde honing en water is een van de oudste bekende alcoholisch dranken.

Referenties naar het produceren en drinken van mede vinden we in oude culturen in China, India, Griekenland en Egypte.

De allereerste beschrijving van het drinken van een gefermenteerde honingdrank stamt uit India van ongeveer 4000 jaar geleden. Maar waarschijnlijk gaat de geschiedenis van honingwijn nog veel verder terug.

Aardewerk met resten van honing en producten die traditioneel gebruikt worden voor fermentatie is al bekend van 9000 jaar geleden, uit de Henan provincie in China.

Waarschijnlijk is mede ook dat wat in de Griekse en Romeinse mythologie wordt beschreven als ambrosia, de drank van de goden.

Dichter bij huis associëren we honingwijn vaak met Vikingen, Kelten en Germanen, in de legenden komen regelmatig goden en stervelingen voor die grote hoeveelheden vikingwijn tot zich nemen uit drinkhoorns, bekers of ceremoniële bokalen.

Oude literatuur zoals de Beowulf saga beschrijft vikingwijn als de drank van koningen en edelen. In de Middeleeuwen wordt honingwijn extreem populair in Europa, het is zelfs terug te vinden in de Canterbury Tales van Chaucer.

“He sent her sweetened wine and well-spiced ale
And waffles piping hot out of the fire,
And, she being town-bred, mead for her desire
For some are won by means of money spent
And some by tricks and some by long descent.”

stap 1 -
september 2021

het allereerste begin van het mede maken: water, honing en specerijen. Kruidnagel wordt niet alleen toegevoegd voor de smaak, maar ook voor de desinfecterende eigenschappen van dit specerij.
de dichtheid van de massa bepalen; dit luistert nauw, want dit bepaalt het uiteindelijke alcoholgehalte van de mede.
de mede zit nu in het afgesloten vat met waterslot: de gist mag nu twee maanden zijn werk gaan doen.

stap 2 - november 2021

Het overhevelen van de mede die die eerste gisting heeft gehad. De gistcellen die op de bodem van het vat liggen worden hiermee verwijderd en dit voorkomt dat de mede een gistsmaak krijgt.
in deze fase is het van belang om de mede ook te proeven. Hiermee kun je ook de controle houden op het proces. Behalve het meten van de soortelijke massa vertelt de smaak ook veel over de mede. Deze is nu nog erg zoet, wat betekent dat nog lang niet alle suiker uit de honing vergist is.
het suiker- en alcoholgehalte van de massa wordt bepaald aan de hand van de soortelijke massa. Hierop kan het proces waar nodig bijgestuurd worden.
Omdat de mede nog erg zoet is, wat betekent dat er nog heel veel honing aanwezig is in de massa, wordt de gisting een extra boost gegeven. Er wordt verse gist aan toegevoegd. De gisting gaat nu nog drie maanden verder, waarna het proces verder gaat naar stap 3.

stap 3 - april 2022

de mede is klaar om gebotteld (in flessen gedaan) te worden.
om te voorkomen dat de gistcellen doorwerken in de fles, moeten deze gedood worden. Vaak gebeurt dit door middel van sulfiet. Omdat we de mede zuiver willen houden, voegen we geen sulfiet toe, maar verwarmen de vloeistof tot boven de 40 graden (niet hoger dan 50, want dan loop je het risico dat de alcohol gaat verdampen) zodat de gistcellen dood gaan. Dit gebeurt rustig en gecontroleerd au-bain-marie
de mede wordt geproefd, het alcoholpercentage gemeten en dan kunnen de flessen gevuld worden.

onze eigen Kees’Bijen mede is klaar.

we hebben twee soorten: een droge medewijn en een iets zoetere; beide een mooi zuiver natuurproduct, zonder toevoegingen: een zachte witte wijn. 

meer weten of proberen? stuur een berichtje via onderstaande knop

ik wil een fles mede kopen
ik wil meer weten over de mede